W wyniku pozytywnego rozpatrzenia wniosku złożonego przez Powiat Leżajski do II edycji Rządowego Programu Odbudowy Zabytków, Muzeum Ziemi Leżajskiej otrzyma blisko pół miliona złotych, a dokładnie 499 tyś. zł. na remont elewacji i piwnic zabytkowego budynku dawnego Dworu Starościńskiego.

Remont obejmie:
• renowację tynków i malowanie elewacji,
• renowację balustrad,
• oczyszczenie i uzupełnienie zniszczonej okładziny kamiennej cokołu i schodów,
• wymianę okien dachowych (lukarn),
• wymianę rynien i rur spustowych,
• renowację dwóch piwnic (dolnej – cegła, górnej – tynk cementowo-wapienny),
• położenie instalacji elektrycznych w piwnicach.

Roboty budowlane wykonane na zewnątrz budynku mają nie tylko przywrócić dawny wygląd wizualny budynku, który jest wizytówką powiatu leżajskiego, ale przede wszystkim zabezpieczyć go przed dalszą degradacją. Najbardziej niepokojącym zagrożeniem w chwili obecnej są pęknięcia ścian i powstające w związku z tym szczeliny.
Ponadto kolejnym problemem są zagrzybione, zawilgocone piwnice w budynku głównym. Dzięki pracom wykonanym w piwnicy dolnej wątek ceglany zostanie: oczyszczony, osuszony, zdezynfekowany, odsolony, wzmocniony, uzupełniony. Mniejsze ubytki cegieł zostaną uzupełnione i scalone kolorystycznie farbą laserunkową. Spoiny zniszczone – skute, wykonane nowe spoinowanie. W piwnicy dolnej planowane są organizacje wystaw czasowych dlatego też piwnica ta w przyszłości udostępniona zostanie zwiedzającym.

W piwnicy górnej zostaną skute tynki oraz położone nowe. Piwnica ta będzie wykorzystywana do celów statutowych muzeum (magazyn na eksponaty).

W piwnicach budynku zamontowane zostaną wentylatory w celu wentylacji wywiewnej w istniejących już przewodach wentylacji grawitacyjnej.

Muzeum Ziemi Leżajskiej już od końca 2021 posiada niezbędny projekt budowlany oraz wszelkie pozwolenia na budowę tj.: wydane przez Starostę Leżajskiego oraz Podkarpackiego Konserwatora Zbytków.

Budynek Dworu Starościńskiego, zwany w dawniejszej literaturze „zamkiem” jest największą częścią składową całego kompleksu Muzeum Ziemi Leżajskiej. Wybudowany został w latach 1760 – 1770 dla ostatniego starosty leżajskiego Józefa Potockiego.

Zajął on miejsce drewnianych dworów istniejących w tym miejscu od 1524 r. (II lokacja Leżajska). W epoce rozbiorowej był kolejno własnością Skarbu Kameralnego Austrii, hr. Wojciecha Miera i ordynatów Potockich z Łańcuta. W 1932 r. wykupiony przez miasto Leżajsk z przeznaczeniem na siedzibę gimnazjum. Mury w niezmienionej formie przetrwały do lat 30. XX w.

Parterowy z piętrowymi facjatkami nad częścią środkową, zbudowany na rzucie prostokąta. Część płd. – wsch. posiada piwnice sklepione kolebkowo z XVII w., wzmiankowane w źródłach już w 1759 r. jako dostępne spoza dworu. Po 1932 r. poddano go przebudowie, likwidując filary i podcień zajezdny
i zaadaptowano pomieszczenia dla potrzeb szkolnych. Przy elewacji frontowej dobudówki od płn. i płd. z 1933 r. W latach 1957 – 1959 przeprowadzono kapitalny remont obiektu. Ostateczna rewaloryzacja obiektu miała miejsce w okresie marzec 2006 r. – 30 listopad 2007 r. w celu przystosowania go na potrzeby Muzeum Ziemi Leżajskiej – placówki kultury Powiatu Leżajskiego.

Obecnie elewacje wymagają pilnego remontu, a piwnice przystosowania do ruchu turystycznego i zadań statutowych.

MZL

Informację zamieściła: Natalia Nowicka